برخی از موجران در انتاریو خواهان تغییر قوانین شدهاند و میگویند آنچه در قراردادهای رسمی با مشاوران املاک نوشته شده با وعدههای شفاهی آنها همخوانی ندارد.
ساناالحق زراور یکی از این موجران است که میگوید مستاجری در خانهاش دارد که اجاره نمیدهد و حاضر به تخلیه هم نیست.
او میگوید: «من دقیقاً برای اینکه مطمئن باشم مستاجر خوبی پیدا میشود و بررسیهای لازم روی مدارک انجام میشود، به یک مشاور املاک پول دادم. چرا باید هزینه میکردم اگر قرار بود خودم این کار را بکنم؟»
این مستاجر در سال ۲۰۲۳ به خانه او در ویتبی انتاریو نقل مکان کرد و پس از چند ماه از پرداخت اجاره خودداری کرد.
زراور که نگران شده بود، شخصاً مدارک را بررسی و با معرفها تماس گرفت و متوجه شد احتمالاً با یک مستاجر متقلب روبهرو شده است؛ مستاجری که با مدارک جعلی، کارفرمایانی غیرواقعی و معرفی فرد دومی که اصلاً وجود نداشته، اقدام به اجاره خانه کرده بود.
اما در کمال تعجب، متوجه شد که بررسی پیشینه و مدارک مستاجر اصلاً در قرارداد با مشاور املاکش قید نشده است؛ درحالیکه او قول شفاهی داده بود.
زراور میگوید: «او به من قول داده بود که پیشینه مستاجر را بررسی میکند. من به دو مشاور املاک اعتماد کردم و این بزرگترین اشتباه من بود.»
اکنون این مستاجر نزدیک به ۴۰ هزار دلار بدهی بابت اجاره و قبوض پرداختنشده دارد.
در بسیاری از شهرهای بزرگ کانادا، موجران خرد تصور میکنند که مشاوران املاک حتماً مستاجران مناسبی برایشان پیدا میکنند، درحالیکه در قراردادهای استاندارد هیچ تضمینی برای انجام این بررسیها وجود ندارد، حتی اگر وعده شفاهی داده شود.
بیتا دیلیسی، وکیل دعاوی در تورنتو میگوید: «اگر موجری میخواهد بررسی مدارک و پیشینه بهطور قانونی بر عهده مشاور املاک باشد، باید این موضوع را در قرارداد قید کند. قول شفاهی هیچ ارزش حقوقی ندارد.»
مشاوران املاک و مستاجر زراور حاضر به مصاحبه با CBC نشدند.
در انتاریو، در صورت بروز مشکل، موجران میتوانند شکایت خود از مشاور املاک را به شورای املاک انتاریو (RECO) ارائه دهند.
RECO اعلام کرده از سال جاری، در حال افزایش آگاهی و شفافسازی در مورد مفاد قراردادهای استاندارد بین مشاوران و موجران است.
اوضاع پیچیده در بازار مسکن و افزایش اجارهبها
با وجود کاهش نسبی اجارهها در برخی بازارها، همچنان اجارهبها و نرخ وام بالا است و هرگونه مشکل در قرارداد اجاره، هزینه سنگینی به موجر تحمیل میکند.
از طرفی، هیئت موجر و مستاجر در انتاریو (LTB) نیز با حجم بالای پروندهها مواجه است و رسیدگی به شکایات ماهها طول میکشد. تنها این هیئت میتواند حکم تخلیه صادر کند.
در همین حین، آمار اپلیکیشنهای اجاره تقلبی هم بالا رفته است. به گفته شرکت RentPanda، در انتاریو ۹.۱٪ از درخواستهای اجاره در سال ۲۰۲۵ حاوی اطلاعات جعلی بوده که این رقم نسبت به ۲.۱٪ در سال ۲۰۲۲، بیش از چهار برابر شده است.
پاملا اوهاگان، مدیر یک شرکت مدیریت املاک در برمپتون، میگوید: «خیلی از مالکان به امید کاهش ریسک به مشاوران املاک اعتماد میکنند، درحالیکه این تصور اشتباهی است. مشاوران املاک وظیفهای برای بررسی مدارک و صحتسنجی ندارند و موجران باید حتماً قرارداد را با دقت بخوانند.»
او به موردی اشاره کرد که یک مشاور املاک درخواست اجارهای با مدارک جعلی — از جمله فیش حقوقی و معرف دروغین — ارسال کرده بود.
اوهاگان میگوید: «مشخص بود تقلبی است. اما متاسفانه برخی مشاوران برای دریافت سریع کمیسیون، این مسائل را نادیده میگیرند.»
کار مشاور املاک چیست؟
کارشناسان میگویند موجران نباید وظایف بررسی و ارزیابی مستاجر را از مشاور املاک انتظار داشته باشند.
دیلیسی تأکید میکند: «وظیفه مشاور املاک بررسی پیشینه مستاجر نیست و موجران باید شخصاً مسئولیت سرمایهگذاری خود را بپذیرند.»